17. novembra 2022. – 27. februara 2023
“Recycling Beauty” je studija bez presedana u potpunosti posvećena ponovnoj upotrebi grčkih i rimskih antikviteta u post-antičkom kontekstu, od srednjeg veka do barokne ere. Izložbu su priredili Salvatore Settis i Anna Anguissola sa Denise La Monica, a dizajnirao je Rem Koolhaas/OMA.
Temeljna premisa ovog istraživanja je potreba da se o klasici ne razmišlja samo kao o nasleđu prošlosti, već i kao o vitalnom elementu koji ima moć uticaja na našu sadašnjost i budućnost. Putem inovativnog interpretativnog pristupa i eksperimentalnog izložbenog formata, antičko naseđe – posebno grčko-rimsko nasleđe – postaje, Settisovim rečima, “ključ koji omogućava pristup mnoštvu kultura u savremenom svetu.”
Unatoč svojoj kulturološkoj važnosti i širokoj rasprostranjenosti, ponovna upotreba drevnih materijala tek se nedavno temeljno proučavala. U posljednjih nekoliko godina detaljna pažnja posvećena je bitnom aspektu ovog fenomena: vizualnoj i konceptualnoj interakciji između ponovno upotrebljenih antičkih elemenata i post-antičkog konteksta, daleko od svog porekla, čijim su delom postali.
“Recycling Beauty” umesto toga ima za cilj privući pažnju na trenutak kada antički artefakt pređe granicu između svog stanja napuštenosti među ruševinama i trenutka kada se njegova vrednost ponovno aktivira ponovnom upotrebom.
Dizajn izložbe, koji je osmislio Rem Koolhaas/OMA, zajedno sa Giuliom Margherijem, odvija se u dve zgrade Fondazionea – Podium i Cisterna – kao proces istorijske analize, otkrića i mašte. U podu reljef niskih podnožja izrađenih od akrila omogućuje da se izloženi komadi percipiraju kao ansambl, dok strukture nalik kabinama podstiču na bliže ispitivanje uz prisutnost kancelarijskih stolaca.
U “Cisterni” posetioci susreću eksponate postupno, praćenjem prostora koji olakšavaju posmatranje sa različitih tačaka gledišta od visine balkona do ograničene perspektive sobe izgrađene unutar jedne od postojećih prostorija. Dve sobe u “Cisterni” biće posvećene kolosalnom kipu Konstantina (4. vek.), jednom od najvažnijih dela kasnoantičke rimske skulpture. Dva monumentalna mermerna fragmenta, desna ruka i stopalo — inače izloženi u dvorištu Palazzo dei Conservatori u Rimu — biće postavljeni uz potpunu rekonstrukciju Kolosa. Nešto što nikada ranije nije pokušano, pokazuje kako je kip bio rezultat prerade ranijeg kultnog kipa, verovatno Jupitera.
Ovaj projekat je rezultat saradnje Musei Capitolini, Fondazione Prada i Factum Foundationa, uz naučni nadzor pod vođstvom Claudija Parisija Presiccea, Capitoline superintendenta za kulturnu baštinu. Naglašavajući važnost fragmenata, ponovne upotrebe i interpretacije, “Recycling Beauty” pomaže u razmatranju prošlosti kao nestabilnog fenomena u stalnoj evoluciji. Izložba predstavlja više od pedeset vrlo reprezentativnih umetničkih dela iz međunarodnih i italijanskih javnih kolekcija i muzeja, uključujući Musée du Louvre u Parizu, Kunsthistorisches Museum u Beču, Ny Carlsberg Glyptotek u Kopenhagenu, Musei Capitolini, Musei Vaticani i Galleria Borghese u Rimu, GalleriE degli Uffizi u Firenci i Museo Archeologico Nazionale u Napulju.